Staw kolanowy jest jednym z największych i najbardziej złożonych pod względem budowy stawów człowieka. Jest drugim najbardziej obciążanym stawem. Ze względu na umiejscowienie i przenoszone obciążenia jest szczególnie narażony na urazy, zwłaszcza gdy jego struktury obciążone są ponad ich fizjologiczną wytrzymałość. Kontuzjom najczęściej ulegają więzadła stabilizujące kolano i rzepkę, częste są urazy chrząstki, zapalenie lub przerwanie ścięgna oraz zwichnięcia stawu.
Zwichnięcie jest uszkodzeniem stawu, w trakcie którego dochodzi do utraty fizjologicznej łączności powierzchni stawowych. Zwichnięciem stawu kolanowego określa się przesunięcie się powierzchni stawowych kolana tak, że nie ma między nimi kontaktu. Rzepka wysuwa się z bruzdy międzykłykciowej kości udowej. Zwichnięcie kolana może być spowodowane urazem bezpośrednim takim jak uderzenie lub urazem pośrednim związanym z ruchem, rotacją wewnętrzną, obciążeniem i silnym napięciem mięśnia czworogłowego kolana. Często istnieje również dodatkowa patologia jak wiotkość stawów, zaburzenia rozwoju kości oraz wcześniejszy uraz.
Objawy zwichnięcia rzepki
Zwichnięcie kolana częściej przytrafia się osobom młodym, przeważnie dziewczętom w przedziale wiekowym 13-18 lat. Przyczyną może być uraz (np. zahaczenie kolanem), porażenie mięśni, proces zapalny lub nowotworowy. Często zwichnięcie jest efektem kontuzji sportowej lub urazu w wyniku wypadku komunikacyjnego, upadku z wysokości. Uszkodzeniu zwykle ulegają również więzadła i torebka stawowa, może wystąpić uszkodzenie tętnicy podkolanowej i nerwu strzałkowego. Charakterystyczne objawy zwichnięcia kolana to: silny ból głównie po stronie przyśrodkowej kolana, krwiak, obrzęk, opuchlizna i nienaturalny wygląd stawu.
Ruchomość stawu jest ograniczona, zdarzają się przypadki braku czucia poniżej kolana, a nawet braku pulsu. Pierwsze zwichnięcie rzepki jest najczęściej zwichnięciem urazowym, które generuje zwiększone ryzyko kolejnych zwichnięć nawrotowych. Zwichnięcie rzepki wiąże się z ryzykiem uszkodzeń wewnątrz stawu kolanowego i ma wpływ na późniejszy rozwój choroby zwyrodnieniowej. Dlatego u każdego młodego pacjenta należy wykonać dokładną diagnostykę, żeby nie przeoczyć uszkodzeń, które mogą skutkować poważnymi problemami w przyszłości.
https://carolina.pl/klinika-ortopedii-i-traumatologii/kolano/zwichniecie-rzepki/
Leczenie zwichnięcia kolana
Diagnostyka polega na wnikliwym badaniu klinicznym i wykonaniu zdjęć rentgenowskich obu kolan w odpowiednich projekcjach. W określonych przypadkach należy wykonać rezonans magnetyczny w celu oceny uszkodzeń powierzchni chrzęstnych i badanie USG w celu oceny poziomu uszkodzeń. Jeśli badania dodatkowe nie dają jasnej odpowiedzi, to uszkodzone kolano należy zakwalifikować do zabiegu artroskopii, który umożliwia dokładną ocenę wnętrza kolana, zaopatrzenie uszkodzeń chrzęstnych i ewentualnie zeszycie, uwolnienie troczków rzepki. W Carolina Medical Center leczeniem docelowym w przypadkach nawracających zwichnięć rzepki u osób dorosłych, jest zmiana konfiguracji aparatu wyprostnego kolana.
Po zabiegu najczęściej konieczne jest unieruchomienie kończyny w wyproście na czas zależny od rodzaju wykonanego zabiegu. Zwichnięcie rzepki jest dużym urazem, dlatego leczenie i rehabilitację warto wykonać w ośrodku medycznym dysponującym wykwalifikowaną kadrą medyczną i nowoczesnym sprzętem.