Ból głowy to jedna z najczęstszych dolegliwości sygnalizowanych pacjentów podczas wizyt u lekarza rodzinnego lub neurologa. Zespół bólu głowy nie jest jednym typem dolegliwości i może być spowodowany wieloma czynnikami.
Bóle głowy różnią się czasem trwania, charakterem, intensywnością. W zależności od pochodzenia dzielą się na pierwotne i wtórne. Pierwotne bóle głowy są niezależną patologią, w której ból głowy jest główną dolegliwością. Należą do nich migrena, napięciowy ból głowy, klasterowy ból głowy. Przyczyną wtórnych bólów głowy są choroby powstałe w wyniku innych dolegliwości takich jak: urazowe uszkodzenie mózgu, nowotwory, infekcje mózgu, patologia naczyń. W tym artykule skupimy się na jednej z form pierwotnego bólu głowy, a mianowicie migrenie.
Najczęstsze formy migreny.
Migrena to rodzaj bólu dolegliwości, który charakteryzuje się nawracającymi napadami pulsującego bólu, zwykle o jednostronnej lokalizacji i dużej intensywności. Często utrudnia on wykonywanie codziennych czynności.
Migrena może nasilać się podczas wchodzenia po schodach i podczas wysiłku fizycznego. Bólowi temu towarzyszy co najmniej jeden z następujących objawów: nudności, wymioty, zwiększona wrażliwość na światło i dźwięk. Czas trwania ataku wynosi zwykle od 4 godzin do 3 dni. Jednak powyższe objawy są charakterystyczne dla migreny bez aury (jest to zdecydowana większość, ponieważ dotyczy 80% przypadków). Migrena z aurą (do 20% przypadków) obejmuje, oprócz symptomów opisanych powyżej, zespół objawów neurologicznych poprzedzających atak. Obejmują one:
- zaburzenia widzenia (pojawiają się migające plamy, paski, wzrok traci ostrość);
- objawy czuciowe (mrowienie, drętwienie);
- mogą pojawić się zaburzenia mowy;
- niekiedy występuje zaburzenie w postrzeganiu wielkości i kształtu przedmiotów.
Przyczyny powstawania migreny.
Udowodniono, że podstawą migrenowego bólu głowy jest neurogenne zapalenie i wtórne rozszerzenie naczyń krwionośnych. U większości pacjentów z migreną istnieje wskazanie na genetyczny charakter choroby.
Dodatkowo zaobserwowano, że występowanie migreny zależy od poziomu żeńskich hormonów płciowych, dlatego występuje ona częściej u kobiet.
U pacjentów cierpiących na migrenę zwiększa się pobudliwość komórek mózgowych, która wzrasta pod wpływem zewnętrznych i wewnętrznych prowokatorów migreny. Najczęstszymi przyczynami napadów są stres emocjonalny, zmiany pogody, menstruacja, głód, brak snu lub nadmiar snu, niektóre pokarmy (czekolada, owoce cytrusowe, banany, tłuste sery) i spożycie alkoholu. W odpowiedzi na pobudzenie struktur mózgowych uwalniane są specyficzne białka, które powodują rozszerzenie naczyń mózgowych i aktywację receptorów bólowych w ich ścianach. Impulsy bólowe docierają do czuciowej kory mózgowej, co powoduje wrażenie pulsującego bólu.
Jakie choroby mogą powodować bóle głowy?
Migrena odnosi się do pierwotnego bólu głowy, gdy nie ma chorób, które mogłyby wywołać atak. Jednak wtórne bóle głowy, czyli spowodowane innymi chorobami, mogą przypominać migreny. Dlatego lekarz zwykle przeprowadza dokładne badanie pacjenta w celu wyjaśnienia przyczyny stanów migrenowych, ponieważ od tego zależy sposób leczenia pacjenta.
Oto możliwe źródła wtórnych bólów głowy:
- uraz głowy lub szyi;
- zmiany naczyniowe kręgosłupa szyjnego;
- nienaczyniowe uszkodzenia śródczaszkowe (np. guzy mózgu, nadciśnienie śródczaszkowe różnego pochodzenia);
- przyjmowanie leków lub ich odstawienie;
- infekcje;
- naruszenie struktur czaszki i twarzy;
Jak radzić sobie z migreną?
Najczęściej na migrenę stosuje się różnego rodzaju niesteroidowe leki przeciwbólowe. Niekiedy dobre efekty może także przynieść akupunktura, odpowiednio ukierunkowana fizjoterapia, a nawet masaże. Pamiętajmy również, że niektóre pokarmy zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia napadów migrenowych. Warto ograniczyć pokarmy zawierające tyraminę. Między innymi jej bogatym źródłem jest kakao, sery pleśniowe, wędzone mięso, wątróbka drobiowa i banany.
W ostatnim czasie pojawił się kolejny środek, który może pomóc w walce z tą nieprzyjemną dolegliwością. Jest nim CBD, czyli kannabidiol. Substancja ta występuje w dużej ilości w konopiach i jak wykazały badania, może ona stać się solidnym orężem w walce z migrenami.
W 2017 roku badacze z Europejskiej Akademii Neurologii zaprezentowali swoje badanie dotyczące stosowania konopi w leczeniu migreny. Pacjenci cierpiący na jej przewlekłą postać otrzymali dwa środki zawierające róże stężenie CBD. Eksperyment wykazał, że dawki sięgające powyżej 200 mg zmniejszały ból o ponad połowę. Zauważono także, iż kombinacja CBD z innymi kannabidiolami, przy regularnym stosowaniu zmniejsza częstotliwość ataków migrenowych nawet o 40%.
Kannabidiol obecnie stał się na tyle popularnym środkiem, że możemy go nabyć w postaci olejku CBD w wielu aptekach, a także sklepach ze zdrową żywnością. Powstały nawet specjalistyczne sklepy konopne online, które w swojej ofercie posiadają różne rodzaje olejków, takie jak ekstrakty i oleje full spectrum, a także kosmetyki CBD oraz produkty spożywcze wzbogacone tą substancją.